Hơn 20 năm thành lập, Hợp tác xã (HTX) Cẩm Sơn (huyện Cai Lậy) năng động chuyển đổi hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới, sản xuất - kinh doanh theo nhu cầu thị trường và nâng cao thu nhập cho thành viên.

Thành viên HTX Cẩm Sơn trao đổi kỹ thuật canh tác.

*Bước chuyển hợp tác

Tháng 6/1999, HTX Cẩm Sơn được thành lập với 244 thành viên, hoạt động ở lĩnh vực cung cấp nước sinh hoạt nông thôn. Sau thời gian hoạt động, Ban Giám đốc HTX thực hiện chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, củng cố bộ máy tổ chức, mở rộng quy mô sản xuất - kinh doanh. Quá trình hoạt động, thông qua các lớp bồi dưỡng, tập huấn về Luật HTX, HTX Cẩm Sơn hoạt động hiệu quả theo mô hình HTX kiểu mới, đa dạng hoạt động sản xuất - kinh doanh, nâng cao thu nhập cho thành viên. Đến nay, HTX có gần 3.000 thành viên, vốn điều lệ hơn 3,6 tỷ đồng, hoạt động ở lĩnh vực cung cấp nước sinh hoạt, sản xuất và mua bán sầu riêng.

Theo ông Phạm Văn Nuôi, Giám đốc HTX Cẩm Sơn, trong thời gian hoạt động HTX đã nỗ lực khắc phục khó khăn, duy trì sản xuất - kinh doanh và có bước phát triển bền vững. Sau khi thực hiện chuyển đổi, HTX chủ động tìm hướng đi tích cực và phù hợp để nâng cao thu nhập, bảo vệ lợi ích của thành viên. Qua đó, không chỉ nâng cao trình độ canh tác cho nông dân mà còn giúp thành viên HTX dần thay đổi tư duy, tham gia vào HTX trên tinh thần hợp tác và chia sẻ lợi ích chung. Ngoài lĩnh vực cung cấp nước sinh hoạt, HTX Cẩm Sơn chú trọng liên kết sản xuất, kết nối các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm sầu riêng của các thành viên. HTX hiện quản lý hơn 770 ha sầu riêng với hơn 1.600 hộ sản xuất. Với sự quan tâm, hỗ trợ của địa phương và các ngành chức năng, thành viên HTX được triển khai quy trình sản xuất sầu riêng chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu. Từ năm 2017, HTX Cẩm Sơn xây dựng vùng sản xuất sầu riêng VietGAP với diện tích 20,3 ha, 38 hộ tham gia. Các thành viên được hướng dẫn kỹ thuật canh tác, quản lý dinh dưỡng, thu hoạch và xử lý sau thu hoạch.

Với 0,6 ha sầu riêng tham gia mô hình, ông Ngô Văn Cường (ấp 4, xã Cẩm Sơn) cho biết: "Sản xuất sầu riêng VietGAP ban đầu có nhiều cái khó khi nông dân phải thay đổi thói quen, tập quán canh tác truyền thống. Nhưng đó là xu hướng tất yếu nếu nông dân muốn nâng cao giá trị nông sản. Khi tham gia mô hình, tôi và các thành viên được hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Đặc biệt là sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật theo quy định, đúng liều lượng, đảm bảo thời gian cách ly...".

*Kỳ vọng vào hướng đi mới

Mở rộng diện tích sầu riêng sản xuất theo quy trình VietGAP và xây dựng thương hiệu sản phẩm là định hướng HTX Cẩm Sơn đang tập trung thực hiện. Năm 2022, HTX Cẩm Sơn mở rộng diện tích sầu riêng VietGAP là 100 ha, đồng thời xây dựng mã số vùng trồng, nâng cao chất lượng trái sầu riêng để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và các ngành chức năng, HTX đã mở các lớp tập huấn, cung cấp thông tin cho thành viên Quy định của Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc. Yêu cầu cụ thể về vùng trồng, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật , phân bón, hướng dẫn giám sát sinh vật gây hại, quy trình cấp mã số và ghi chép tại vùng trồng... Thời điểm này, ông Hồ Văn Lập (ấp 4, xã Cẩm Sơn) đang tập trung chăm sóc 0,9 ha vườn, chuẩn bị cho mùa vụ mới. Ông Lập phấn khởi: "Nếu như trước đây các thành viên thường lo lắng về giá cả mỗi khi đến vụ thu hoạch thì nay, áp lực đó đã phần nào được tháo gỡ. Nhiều năm sản xuất theo quy trình VietGAP, điều thành viên mong muốn là thị trường tiêu thụ ổn định, nâng cao thu nhập gia đình. Sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch là niềm vui chung của nông dân".

Ông Phạm Văn Nuôi, Giám đốc HTX Cẩm Sơn cho biết: "Áp dụng quy trình sản xuất đạt chất lượng, sản phẩm sầu riêng của HTX Cẩm Sơn đã được khách hàng và nhiều doanh nghiệp biết đến. Sản phẩm sầu riêng trái cây tươi của HTX Cẩm Sơn vừa được Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP huyện Cai Lậy đánh giá đạt 3 sao và hoàn tất hồ sơ đề xuất công nhận sản phẩm OCOP cấp tỉnh. Thành quả này là nhờ sự đồng lòng, nỗ lực của thành viên HTX, từ việc ứng dụng quy trình canh tác an toàn đến xây dựng thương hiệu sản phẩm. HTX mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm của các ngành, các cấp trong việc hỗ trợ nông dân tiêu thụ sản phẩm, quảng bá thương hiệu".

Đồng hành cùng quá trình thay đổi tư duy sản xuất của nông dân, HTX Cẩm Sơn đã thể hiện vai trò hạt nhân trong thúc đẩy liên kết sản xuất, xây dựng niềm tin "hợp tác để làm giàu".

Trường Giang